گیاه نخل شامادورا
شامادورا با نام انگلیسی Parlour Palm و نام علمی Chamaedorea elegans شناخته می شود . نخل شامادورا دارای ظاهری ظریف، باریک و کوچک است که برگ های سبز تیره و ساقه هایی روشن دارد و رشد آن کم است. شامادورا، به علت تحمل سایه و نیازِ نوریِ کم، گیاهی مناسب برای نگهداری در داخل آپارتمان می باشد.
شرایط نگهداری از گیاه شامادورا:
نور: یکی از بهترین خصوصیات شامادورا این است که می‌تواند در نور کم یا نور مصنوعی نیز شاداب بماند. اما بهترین شرایط نوری برای رشد بهتر این گیاه، قرار دادن آن در محیطی پر نور است که نور به صورت غیرمستقیم به آن برسد. اگر قرار است شامادورا در کنار پنجره باشد بهتر است پنجره‌ای غربی یا شرقی باشد که آفتاب عصر یا صبح به آن برسد. البته پنجره‌های شمالی نیز برای این گیاه مناسب است. زمانی که دیدید که شاخه‌های گیاه بیش از حد بزرگ شده و موج‌های کوچکی دارد نشانه آن است که محل قرار گیری گیاه تاریک است.اگر می‌خواهید گیاه را برای مدتی به بیرون منتقل کنید، بهتر است در فصلی گرم باشد فقط باید مواظب باشید که جایی قرار نگیرد که نور مستقیم به آن برسد زیرا باعث سوختن برگهای آن خواهد شد. پس بهتر است گیاه را در سایه قرار دهید و فراموش نکنید که قبل از شروع بادهای سرد پاییزی یا زمستانی شامادورا را به داخل خانه برگردانید.
آبیاری: برای آبیاری نخل شامادورا، ابتدا باید وضعیت سطح خاک آن را بررسی کرد.زمانی که سطح خاک، نیمه خشک یا نیمه مرطوب بود، زمان مناسب برای آبیاری گیاه می باشد.پیشنهاد می شود این گیاه را در فصل تابستان، هفته ای دو بار و در فصل زمستان که گیاه رشد آهسته تری دارد، پنج الی هفت روز یک بار آبیاری کنید. با این حال بهتر است بسته به محیط نگهداری گیاه، خودتان خاک را چک کنید تا خیس نباشد، سپس آبیاری را انجام دهید( لازم به ذکر است که آبیاری بیش تر از هفته ای سه بار برای این گیاه، منجر به سبز خشکی گیاه شما می شود. ) به راحتی می‌توانید خودتان زمان آب‌دهی را متوجه شوید، برای این‌کار انگشت خود را در خاک فرو کنید و اگر متوجه شدید که چند سانت بالایی خاک، خشک است باید به گیاه آب بدهید.اگر به گیاه بیش از حد آب دهید باعث می‌شود خاک گلدان همیشه خیس باشد و این مساله باعث ایجاد پوسیدگی در ریشه‌ها می‌شود که همین مساله مرگ گیاه را رقم می‌زند.بعد از آبیاری، حتما باید آب از منافذ زیر گلدان خارج شود؛ اما مراقب باشید اگر گلدان شما پایه ندارد و یا دارای بشقاب زیر گلدانی است، نباید اجازه دهید تا آب در زیرگلدانی جمع شود و مرتب آب آن را خالی کنید. آبی برای این گیاه مناسب است که:
● بیش از حد سرد نباشد. بهتر است آب هم‌دما با محیط باشد.
● حاوی رسوب نباشد. اگر فکر می‌کنید آب دارای مواد شیمیایی و رسوب است بهتر است اجازه دهید تا مدتی استراحت کند که رسوبات آن ته‌نشین شود.
دما و رطوبت: از آنجایی که ما با یک گیاه گرمسیری سر و کار داریم بهترین دمای نگهداری از شامادورا بین 18 الی 25 درجه سانتی گراد است. دمای کمتر از این بازه، برای آن مناسب است و می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد. اما بهتر است کمتر از 10 درجه را تجربه نکند. فقط باید بدانید که توقف یا کاهش سرعت رشد، نشانه سرد بودن بیش از حد هوا برای آن است. در روزهای گرم بهتر است روی برگها را غبار پاشی کنید. با توجه به گرمسیری بودن زادگاه شامادورا، قرار گیری آن در هوای نسبتا گرم موردی ندارد. طوبت متوسط محیط برای شامادورا کافی است اما در صورت خشک شدن نوک برگ ها و نداشتن رشد مناسب، بهتر است رطوبت را افزایش دهید. از راههای افزایش رطوبت گیاهان می‌توان به ایجاد جزیره در زیر گلدانی، غبار پاشی برگها و قرار دادن یک ظرف آب کنار گیاه، استفاده ار دستگاه بخور اشاره کرد. برای ساخت جزیره می‌توانید زیر گلدانی را پر از آب و سنگریزه کنید و گلدان را روی سنگها قرار دهید به طوری که انتهای گلدان با آب در تماس نباشد. اگر علاقه دارید که هر روز به گیاه با اسپری آب بپاشید نگران نباشید، شامادورا مشکلی با آن ندارد. این کار به نفع گیاه هم است زیرا باعث می‌شود گرد و غبار روی برگها شسته شود. در واقع با اسپری کردن آب به برگهای گیاه، هم به سلامت و هم به زیبایی گیاه کمک می‌کنید.
علاوه بر این در فصل زمستان که از وسایل گرمایشی استفاده می‌کنید، بهتر است شامادورا را نزدیک به این وسایل قرار ندهید زیرا در کنار وسایل گرمایشی هوای خشک در جریان است و رطوبت مورد نیاز گیاه تامین نمی‌شود. به خاطر داشته باشید اگر میزان رطوبت کم باشد لبه برگهای شامادورا قهوه‌ای می‌شود.
کوددهی:اگر می‌خواهید گیاه شما شاداب و سلامت باشد بهتر است. معمولا سالی سه الی چهار بار کوددهی به گیاه کافی است. کود را در ظرف آب‌دهی خود مخلوط کنید و سپس به خاک اضافه کنید. روش دیگر کود دادن به شامادورا اضافه کردن گرانول به خاک است. کافی است گرانول را در سطح خاک پراکنده کنید و طبق معمول گذشته آب بدهید. این کار باعث می‌شود تا کود به آهستگی در خاک تجزیه شود و حدود سه ماه نیاز خاک را تامین کند.
نکاتی در مورد نگهداری از گیاه شامادورا:
هر 1 یا 2 سال یکبار در صورت مشاهده موارد زیر گلدان را تعویض کنید و یا خاک سطحی را با خاکی کامل و نو جایگزین کنید.
- نشست خاک و پیدا شدن ریشه ها
- بیرون زدن ریشه ها از زهکش گلدان
- بی حال شدن گیاه با وجود مناسب بودن همه شرایط
زیبایی گیاهان به خصوص نخل شامادورا در برگ های آن هاست و در صورت نشستن گرد و غبار بر روی آنها ممکن است زیبایی ظاهری خود را از دست بدهند و یا روزنه های آنها بسته شود و اکسیژن کافی را دریافت نکنند. بنابراین برای داشتن گیاهی زیبا و سالم باید برگهای آن را با دستمال و آب تمیز کنید.
درباره هرس کردن گیاه شامادورا بایستی گفت که شامادورا مانند نخل‌های دیگر نیاز کمی به هرس کردن دارد. نخل‌ها می‌توانند خودشان را پیرایش کنند به این معنی که برگهای قدیمی قهوه‌ای می‌شوند و بدون نیاز به کمک خارجی، می‌ریزند. اما به هر صورت شما می‌توانید خودتان برگهای مرده یا خراب را از انتهای آن قیچی کنید. باید مواظب باشید که از ابزار تمیزی استفاده کنید زیرا نباید آلودگی را به گیاه منتقل کنید.کافی است ابزار خود را با الکل تمیز کنید. این درست است که دیدن برگهای قهوه‌ای و مرده و بر روی گیاه خانگی ناخوشایند است اما بهتر است به گیاه اجازه دهید تا به صورت طبیعی برگهای مرده‌اش را بریزد و آنها را قیچی نکنید مخصوصا زمانی که هنوز کمی سبز هستند. تمام انواع نخل‌ها می‌توانند تا آخرین لحظه سبز بودن برگها، مواد مغذی را از طریق آنها دریافت کنند بنابراین جدا کردن این برگها حتی اگر کمی سبز باشند به جریان دریافت مواد مورد نیاز گیاه آسیب می‌زند.
تکثیر: تکثیر گیاه شامادورا، به ۲ روش صورت می گیرد:
تکثیر به وسیله پاجوش:
ابتدا هر بوته را به دو یا چند بخش جدا تقسیم کنید (با ریشه خودِ پاجوش، بوته را جدا کنید و مراقب باشید که به ریشه های دیگر آسیبی وارد نشود!) و هر کدام را در گلدانی جداگانه بکارید.
همچنین می توانید پاجوش های نزدیک به گیاه مادری را (هنگامی که ارتفاعشان به حدود ۲۰ سانتی متر رسید)، جدا کنید. برای جدا کردن پاجوش، گیاه مادری را از گلدان در آورید و با یک وسیله ی تیز، ناحیه اتصال را قطع کنید و آن ها را در گلدانی که میزان شن بیشتری، نسبت به مخلوطِ خاک گیاهِ مادری دارد، بکارید. بعد از انتقال به گلدان جدید، پاجوش ها را آب بدهید و اجازه ندهید که بین دو آبیاری، سطح خاک بیشتر از ۵ سانتی متر (در عمق) خشک شود.
تکثیر به وسیله بذر:
نخل شامادورا، به وسیله دانه نیز تکثیر می شود، اما تکثیر آن به روش قلمه ساقه و قلمه برگ امکان پذیر نیست. تکثیر گیاه شامادورا از طریق کاشت بذر اینگونه است که می توانید دانه های گیاه را تهیه کنید، سپس این دانه ها را در گلدانی کم عمق، با خاک مخصوص جوانه زنی، بکارید و آن ها را نسبتا مرطوب نگه دارید تا دانه ها جوانه بزنند و رشد کنند.
مشکلات و بیماری های گیاه شامادورا:
اگر شرایط رشد این گیاه مناسب باشد با مشکل یا بیماری خاصی مواجه نمی‌شوید. اما آب‌دهی زیاد بزرگترین دشمن گیاه نخل شامادورا است که می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه‌ها و به طبع آن مرگ گیاه شود.
این مشکل در حالت خفیف باعث می‌شود تا برگهای گیاه و بدنه آن قهوه‌ای و نرم شود. در حالت شدید این مشکل باعث می‌شود ریشه‌ها پوسیده شود.
برای حل این مشکل باید:
● تنها زمانی به گیاه آب دهید که چند سانت بالایی خاک خشک است.
● گیاه را در محیطی پر نور پرورش دهید.
● زهکشی خوب باشد و اجازه ندهید خاک بیش از حد خیس بماند.
● در کف گلدان سوراخ خروج آب وجود داشته باشد.
هرگاه متوجه شدید چنین مشکلاتی در حال رخ دادن است آب‌دهی را متوقف کنید و اجازه دهید خاک کاملا خشک شود.
اگر خاک بیش از حد سنگین است و اجازه نمی‌دهد آب به خوبی تخیله شود باید گیاه را مجددا با خاکی سبک‌تر بکارید و ریشه‌های آسیب دیده را از گیاه جدا کنید.
مانند بسیاری از گیاهان خانگی، بزرگترین آفتی که نخل شامادورا را تهدید می‌کند شپشک و کنه تار عنکبوتی است.
یکی از دلایلی که باعث ایجاد آفت در این گیاه می‌شود، قرار گرفتن گیاه در محیطی خشک و بیش از حد گرم، در زمستان است.
کنه تارعنکبوتی: این آفت کوچک برگهای نخل شامادورا را با چیزی شبیه به تار عنکبوت می‌پوشاند. این موجودات شیره برگ را می‌نوشند و اگر زود اقدام نکنیم برگهای گیاه ما بی رنگ و در بدترین حالت گیاه ما را می‌کشند.
این موجودات از رطوبت بیزارند پس بهتر است محیط اطراف گیاه را مرطوب نگه داریم و بر روی برگهای آن آب اسپری کنیم.
شپشک ها: این موجودات ریز به صورت گروهی به برگهای گیاه یا به محل اتصال برگ به ساقه می‌چسبند و مانند کنه‌های تار عنکبوتی شیره برگ را می‌نوشند تا برگها بی رنگ شوند. هر چقدر نخل شامادورای ما کوچک‌تر باشد آسیب بیشتری خواهد دید.
زمانی که آلودگی کم است برگهای گیاه را با یک دستمال نرم و تمیز پاک کنید و سپس با صابون‌های مخصوص همین کار برگها را بشورید و یا از آفت کش استفاده نمایید.
علت زرد شدن برگهای شامادورا : زرد شدن برگ نخل‌ها گاهی اوقات –نه همیشه- می‌تواند نگران کننده باشد. در واقع ما باید بتوانیم تشخیص دهیم که آیا این زرد شدن، طبیعی است یا خیر؟همانطور که شامادورا رشد می‌کند و برگهای جدیدی به وجود می‌آورد، باید برگهای قدیمی خود را نیز از دست بدهد. این برگهای قدیمی، در بخش پایینی گیاه هستند. آنها ابتدا زرد شده و سپس خواهند ریخت که این امری طبیعیست.اما اگر برگهای زرد در ریختن تاخیر دارند، در بخش بالایی گیاه هستند یا به صورت غیرعادی ظاهر شده‌اند، شاید اتفاق مهمی افتاده باشد.
گاهی اوقات برگهای شامادورا به علت کافی نبودن عناصر ضروری برای رشد، تغییر رنگ می‌دهند. عناصری مانند نیتروژن، منیزیم و منگنز برای رشد گیاه بسیار حیاتی هستند. در واقع این عناصر به گیاه کمک می‌کنند تا سبز و سالم و پابرجای باقی بماند.
اگر مشکل کمبود عناصر نبود، شاید قارچ‌ها و آفات به شامادورا حمله کرده‌اند. این مهمان‌های ناخوانده نیز سبب زرد شدن برگها می‌شوند. خاک را چک کنید. بدین طریق می‌توانید کمبود عناصر را به دقت متوجه شوید. معمولا کیت‌های تشخیص عناصر را می‌توانید از فروشگاه‌های مرکزی گیاهان تهیه کنید.
اگر مشکل خاک و کود نبود، باید دنبال نشانه‌های حضور آفات و قارچ‌ها بگردید. برگهای پژمرده و ریشه پوسیده، نشانه عفونت قارچی است. چنین عفونتی به علت آبیاری بیش از حد رخ می‌دهد. اجازه دهید خاک کاملا خشک شود. سپس آبیاری را طوری انجام دهید که بین هر بار، سطح خاک کمی خشک شده باشد. البته برای درمان ریشه پوسیده، لازم است بخش‌های آسیب دیده را جدا کنید و آن را مجدد بکارید.
اگر شاهد شبکه‌های تاری یا مایعات چسبنده بر سطح برگها بودید، یک آفت به شامادورا حمله کرده است. باید نوع آن را شناسایی کرده و برای حذف آن تلاش کنید. اما به طور کلی، اگر حشره قابل دیدن بود باید آن را با دست بردارید. سپس اسپری کردن محلول آب و صابون می‌تواند راه گشا باشد.
علت قهوه ای شدن برگ گیاه نخل شامادورا : دلایلی زیادی برای این اتفاق وجود دارد. زمانی که برگهای گیاه به صورت طبیعی پیر شده‌اند و قرار است بمیرند از لبه شروع به قهوه‌ای شدن می‌کنند تا زمانی که به محل اتصال برگ به ساقه برسند. این یک اتفاق طبیعی است و خود گیاه در وقت مناسب این برگ قهوه‌ای را از ساقه جدا می‌کند و می‌اندازد.
دلیل دیگری که ممکن است باعث قهوه‌ای شدن برگها شود آب دادن بیش از حد و یا تجمع بیش از حد نمک به خاطر کود دهی، در خاک است.
در این موارد ریشه‌ها قبل از اینکه چیزی در ظاهر برگها نشان داده شود خراب شده است.
اگر مشکل از کود دادن نیست و فقط خاک بیش از حد خیس است، آب دادن را متوقف کنید تا خاک کاملا خشک شود.
اگر خاک بیش از حد سنگین است کافی است تا گیاه را دوباره در خاکی سبک تر و با زهکشی بهتر بکارید.
بهتر است ریشه‌ها را چک کنید تا ببینید پوسیده یا لزج شده‌اند یا خیر، اگر اینطور بود ریشه‌های خراب را به آرامی و احتیاط قطع کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.