گیاه اطلسی
گیاه اطلسی با نام علمی Petunia hybrid و نام انگلیسی Petunia از قدیمیترین گیاهان شناخته شده و محبوب برای کشت است. گل اطلسی زیبا به دلیل شکوفههای استثنایی و دوره گل دهی طولانی یکی از محبوبترین گلها است. نام گیاه اطلسی Petunia می باشد که از یک واژه فرانسوی petun گرفته شده است،petun به معنای تنباکو است. اطلسی جزء گیاهان علفی با ساقه نیمه چوبی می باشد که گل هایش به شکل قیف است.
گلهای شیپوری و مخملی بزرگی به رنگهای سفید، قرمز، بنفش، صورتی، زرد و ابلق و حتی اخیراً سیاه دیده میشوند و در طول تابستان و پائیز از اواخر خرداد تا آبان ماه بسته به شرایط آب و هوایی میتواند گلدهی داشته باشد. الگوها و نقشهای رگهای، راه راه روی گلها زیبایی این گیاه زینتی را دو چندان کرده است. نوع بومی آن در ایران هر چند با گلبرگ کمتر لیکن از عطر دلپذیر ی برخوردار است. گل اطلسی ساقه ای کرکدار و پرشاخه دارد. این گل خوشبوست و شب ها عطر آن بیشتر است.
این گل ها از نظر شکل ظاهری به چهار نوع: گل درشت grandiflorus ، پر گل multiflorus، پر پر double و چین دار fringedتقسیم می شوند.
گل اطلسی ماندنی است ولی چون سال های بعد ریشه آن قطور و گره خورده می شود و گل های آن هم فراوان نمی شود بیش از یک یا دو سال استفاده نمی کنند. این گل را در زمین باید کاشت ولی انواع ممتاز آن را در گلدان نیز می کارند. به انواع مختلف (پاکوتاه، پابلند) و همچنین (تک پر، پر پر) می باشد.
از نظر ارتفاع گیاه به دو دسته اطلسی پا کوتاه ژاپنی و اطلسی پا بلند تقسیم می شوند:
اطلسی پا کوتاه ژاپنی: این نوع از گیاه اطلسی دارای ارتفاع بین 10 تا 15 سانتی متر می باشد، تعداد گل های زیادی دارد و از نظر شاخ و برگ هم بسیار پر شاخ و برگ می باشد.
اطلسی پا بلند: ارتفاع این اطلسی، به 60 تا 70 سانتی متر هم می رسد و دارای گل های درشت و پرپر می باشند. ساقههای آن بلند، پرزدار و منشعب بوده و این رشد زیاد عموماً به آن ظاهری متراكم میدهد.
شرایط نگهداری از گیاه اطلسی
نور
اکثر واریتههای گل اطلسی آفتاب کامل را ترجیح میدهند و نور مستقیم میخواهند. اما گیاه میتواند تا حدودی سایه را هم تحمل کند، به خصوص در مناطق گرم تر. اگر نور دریافتی کمتر باشد گلدهی و شادابی گیاه هم افت میکند. در صورتی که گیاه در سایه قرار بگیرد فاصله برگها زیاد شده و گیاه رشد علفی پیدا میکند. بهتر است روزهای گرم تابستان، در میانه روز، گیاه را در مکانی با مقداری سایه قرار دهید.
آبیاری
گل اطلسی به آبیاری منظم نیاز دارد زیرا سیستم ریشه کم عمق آنها به سرعت خشک میشود. هر زمان که سطح خاک گیاه خشک شد آن را آبیاری کنید. نباید اجازه دهید خاک گلدان کاملا خشک شود و گیاه پژمرده شود، قبل از رسیدن گیاه به این درجه آن را آبیاری کنید. آبیاری بیش از اندازه و مرطوب ماندن خاک باعث پوسیدگی ریشه و زردی شاخ و برگ گیاه اطلسی میشود. در هنگام آبیاری نباید آب به سطح برگ و گلها پاشیده شود زیرا باقی ماندن آب در سطح برگ باعث لکه برگیهای قارچی میشود.
دما و رطوبت
اگر چه اطلسی دماهای پایین تر را دوست دارد، اما خیلی نسبت به یخبندان مقاوم نیست. در دمای زیر 5 درجه گیاه از بین میرود. مطلوبترین دمای رشد این گیاه 17 تا 25 درجه سانتیگراد است.
گیاه اطلسی نیاز زیادی به رطوبت ندارد.
خاک و کوددهی
گل اطلسی به خاک سبک با حاصلخیزی و زهکشی مناسب نیاز دارد.
این گیاه در خاک اسیدی (ph 6 – 6.5) رشد بهتری دارد. بهترین ترکیب خاک برای گل اطلسی ترکیب پرلیت و پیت ماس، خاک باغچه و مقداری ماسه است. و اضافه کردن ورمی کمپوست به غنی کردن خاک کمک میکند. اگر گل اطلسی در باغچه کاشته میشود بهتره به ترکیب خاک کمی کود حیوانی پوسیده اضافه کنید.
کوددهی یکی از عوامل مهم در پرورش اطلسی است. انواع کود مخصوص گیاهان زینتی(مثلا 10-10-10 یا 20-20-20) برای گیاه مناسبند. 1 گرم از کود را در 1 لیتر آب حل کرده و هر دو هفته یک بار هنگام آبیاری به گیاه بدهید تا تقویت شود. زرد شدن برگ های گیاه می تواند نشانه کمبود آهن باشد که باید با کود حاوی آهن آن را جبران کرد.
تکثیر و پرورش
تکثیر از طریق بذر
زمان مناسب برای کاشت بذر اطلسی اواخر فصل زمستان و اوایل فروردین است. برای کاشت میتوانید بسته به نوع رقم گل اطلسی که عمدتا شامل اطلسی بومی، اطلسی ژاپنی، اطلسی الوان و … میشود، بذر گیاه را از فروشگاههای محصولات کشارزی و نمایشگاههای گل و گیاه تهیه کنید.
مراحل کاشت گل اطلسی از طریق بذر به شرح زیر است:
- بستر کاشتی حاوی کوکوپیت، پیت ماس و شن یا خاکبرگ مخلوط با شن ریز را آماده کنید و آن را داخل سینی نشا بریزید.
- بذرهای اطلسی بسیار ریز هستند، بنابراین میتوانید آنها را با کمی کود مخلوط و روی سطح بستر کاشت بریزید و روی آنها را با لایه نازکی از خاک بپوشانید. دقت کنید بذرها بایستی سطحی کاشته شوند. آنها نیاز به نور دارند و نباید عمقی کشت شوند.
- بستر کاشت را به آرامی و به طور کامل آبیاری کنید و دقت کنید هنگام آبیاری بذرها جابهجا نشوند. برای آبیاری بهتر است از اسپری آب استفاده کنید.
- سینی نشا را با پلاستیک شفافی بپوشانید تا شرایط گلخانهای از نظر گرما و رطوبت برای جوانه زدن بذرها ایجاد شود و برای تهویه هوا چند سوراخ در سطح پلاستیک بزنید.
- سینی نشا را در محیطی با دمای ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد دور از تابش مستقیم نور خورشید قرار دهید. تا هنگام جوانهزنی بذرها روزانه بستر کاشت را بررسی کنید تا همواره مرطوب و نه خیس باشد.
حتما بلافاصله بعد از جوانه زدن نایلون را بردارید. در طول جوانهزنی تنشهای محیطی به گیاهچه صدمه زیادی میزند و نباید اجازه بدهید محیط زیاد گرم و سرد شود یا بدون آب بماند. پس از جوانهزنی اطلسی، آن را را به محلی با نور بیشتر منتقل کنید.
- در صورت شرایط مناسب محیط بعد از ۷ تا ۱۰ روز بذرها جوانه میزنند. پس از سه برگی شدن جوانههای اطلسی میتوانید از کود رقیق شده مخصوص گیاهان زینتی برای رشد سریعتر و بهتر گلها استفاده کنید.
- زمانی که جوانههای گل اطلسی چهار برگی شدند و در اواسط بهار میتوانید گلهای اطلسی را به گلدان اصلی یا فضای باز منتقل کنید. در فضای باز هر بوته گل اطلسی را با فاصله ۳۰ سانتیمتر از یکدیگر بکارید تا فضای کافی برای رشد و نگهداری گل اطلسی داشته باشید.
تکثیر از طریق قلمه زنی
گل اطلسی در دو نوع دائم و یکساله وجود دارد. بیشتر گلهای اطلسی که از گذشته در باغچهها کشت میشدهاند اطلسی بومی و دائمی است، ولی انواع رنگارنگ و با گلهای پرپر و درشت از نوع یکساله هستند که میتوانید از ساقههای سالم، ضخیم و قوی گیاه قلمه تهیه کنید.
بهترین زمان برای قلمه زدن گل اطلسی فصل تابستان است.
به این منظور با کمک قیچی باغبانی یا چاقوی تیز که قبلا ضدعفونی کردهاید ساقههای نسبتا ضخیم گیاه را به طول ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر جدا کنید و آنها را در بستر خاک قلمه بکارید.
گلدان حاوی قلمه را در محیطی گرم و مرطوب تا زمان ریشهدار شدن قلمهها نگهداری کنید. در حدود چند ماه طول میکشد تا قلمههای گل اطلسی ریشه دار شوند.
نکات مهم درباره نگهداری از گیاه اطلسی
- گل اطلسی گلهای زیادی میدهد و برای هرس گیاه تنها کافی است گلهای خشک و پژمرده را جدا کنید. اگر گیاه رشد علفی پیدا کرد با بریدن انتهای ساقه به تحریک جوانه زنی ساقههای جانبی کمک میکنید و گیاه پر پشتتری خواهید داشت.
-
اطلسی نیاز مدوام به تعویض گلدان ندارد و زمانیکه ریشهی گیاه از سوراخ زهکش بیرون زده باشد یا فضای خالی برای رشد گیاه در گلدان وجود نداشته باشد، زمان تعویض گلدان است. برای تعویض گلدان از گلدانی با یک سایز بزرگتر و زهکش مناسب استفاده کنید.
بیماری ها و آفات گیاه اطلسی
رنگ پریدگی برگ ها
- یکی از عمده مشکلاتی که میتونه برای گیاه شما ایجاد کنه رنگ پریدگی برگ ها و کم شدن گل ها می باشد البته اگر دیدید که فاصله بین برگ ها بیشتر شده بدانید که نور برای رشد گیاه شما کافی نیست.
اختلالات محیطی
- برخی از مشکلات اطلسی ناشی از مسائل و عوامل محیطی است. به طور مثال وجود برخی ترکیبات در خاک یا کمبود آن ها می تواند باعث مشکل در گیاه شود. از جمله مشکلات شایع افزایش بیش از حد اسیدیته خاک از مقدار خنثی 7 است که می تواند باعث توقف رشد گیاه شود. از طرف دیگر وجود بیش از حد سدیم و کلسیم در خاک می تواند باعث کندی و توقف رشد گردد. عدم گل دهی یا گل دهی کم، رشد کمتر برگ ها، و پدیدار شدن لکه بر روی برگ ها می تواند از مهم ترین علائم اختلال تغذیه باشد. همچنین اطلسی هایی که بیش از حد یا کمتر از میزان لازم آب دریافت کنند ممکن است دچار پژمردگی یا رنگ پریدگی برگ ها شوند.
کپک خاکستری
- یک بیماری قارچی است که توسط قارچ Botrytis ایجاد میشود. و این بیماری در اثر رطوبت بالا یا ریختن آب سطح برگ و گلها هنگام آبیاری ایجاد میشود. علائم به شکل لکههای قهوهای و پوسیده روی برگ و ساقه دیده میشود. برای پیشگیری از این بیماری هرس گیاه به موقع انجام شود و در صورت آلودگی شدید میتوانید از سموم قارچکش استفاده کنید.
پوسیدگی ریشه
- در اثر آبیاری بیش از اندازه یا بسته بودن سوراخ زهکش خاک باتلاقی شده و ریشه گیاه دچار پوسیدگی میشود. برای رفع این مشکل بین دو آبیاری سطح خاک را چک کنید و از باز بودن سوراخ زهکش اطمینان حاصل کنید.
تریپس
- تریپسها میتواند ویروسها را به گل اطلسی منتقل کنند و باعث برگ کاغذی شدن برگها یا ایجاد لکههای سفید در گلها شوند. که به آن “شکستگی رنگ” میگویند. تریپسها به سختی قابل مشاهده هستند، اما هنگام دویدن روی گیاهان مانند مورچههای بسیار ریز و چربی به نظر میرسند. صابون حشره کش میتواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند.
کنه تارعنکبوتی
- کنهها آفات میکروسکوپی و بسیار ریزی هستند که شیره گیاه و محتویات درون سلول گیاهی را میمکند. این کنهها باعث تغییر رنگ و سفت شدن برگها و تغییر رنگ گلها میشوند. کنههای عنکبوتی با تنیدن تار در جایی که مستقر میشوند از تخمهایشان محافظت میکنند. برای پیشگیری از این آفت تهویه محیط را تنظیم کنید و برگهای گیاه را هر هفته با دستمال پاک کنید. در صورت آلودگی به این آفت از سموم شیمیایی کنه کش طبق دستور توصیه شده استفاده کنید.
علف هرز سس
- در بعضی نقاط دنیا اصطلاحاً به سس زلف شیطان ، پیچش جهنم ، ابریشم شبدرو …. می گویند. سس در اکثر نقاط دنیا می روید و به گیاهان زیادی نظیر یونجه، همیشه بهار، اطلسی، میمون، شب بو، مینا پا بلند، ترون و…. حمله می کند و خسارت آن گاهی به حدی است که موجب خشک شدن گیاهان می شود. از مشکلات شایع در گل اطلسی است که با پیچیدن دور گیاه و استفاده از آب درون گیاه به گیاه آسیب وارد می کند.
سخن آخر
با توجه به توضیحات بالا، گیاه اطلسی پیشنهادی مناسب برای فضاهایی با نور کم زیاد و کامل میباشد. اطلسی گیاهی زیبا با نگهداری آسان است. اگر محیط زندگی شما دارای نور بسیار و مستقیم است و یا باغچه ای با نور خوب دارید، این گیاه به شما پیشنهاد می شود.
خرید گیاه 09360203015
مشاوره و ویزیت گیاهان 09354778945
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.